Begaafdheid gaat om wie je bent, hoe je denkt, hoe je voelt en leeft. Begaafde kinderen ontwikkelen zich al vanaf hun babytijd anders. Kennis daarvan is van belang om te begrijpen wat begaafde kinderen nodig hebben om een fijne schooltijd te hebben.
Alleen als een hoogbegaafd kind goed in zijn vel zit, kan en durft het te laten zien wat het kan, komt het goed tot leren. Hoogbegaafde kinderen kunnen zich anders voelen, eenzaam en soms zelfs dom. Ze zijn zich nog niet bewust van hun talenten en weten niet goed hoe ze ermee om kunnen gaan. Ze leggen de lat vaak voor zichzelf hoog en begrijpen niet hoe het komt dat andere kinderen hen niet begrijpen.
Een onderzoek naar begaafdheid kan inzicht geven als je graag wil weten of je kind (hoog-)begaafd is en er specifieke vragen of zorgen zijn, zoals:
- mijn kind verveelt zich snel op school, heeft hij wel voldoende uitdaging?
- mijn kind wil meer leren en zich echt verdiepen in onderwerpen
- mijn kind komt teleurgesteld, moe en prikkelbaar uit school
- mijn kind is heel perfectionistisch, heeft last van faalangst
- mijn kind piekert, denkt diep na en maakt zich snel zorgen
- mijn kind voelt zich vaak onbegrepen door anderen
- mijn kind voelt zich anders dan anderen en voelt zich alleen
- mijn kind laat op school niet zien wat hij thuis wel laat zien
- mijn kind scoort op school lager dan verwacht, is dit 'onderpresteren'?
- mijn kind is vermoedelijk hoogbegaafd, het zit in de familie
- moet mijn kind een klas overslaan, naar een plusklas of naar voltijds- HB onderwijs?
Professioneel psychologisch onderzoek
Een onderzoek naar begaafdheid bestaat uit 2 sessies onderzoek met in ieder geval intelligentie onderzoek (IQ test, observaties) en aanvullend psychologisch onderzoek met ander testmateriaal, observaties en vragenlijsten.
Tijdens het onderzoek wordt het kind door Iris geobserveerd:
- hoe pakt het kind nieuwe taken aan?
- hoe is de aandacht en de concentratie?
- hoe laat het kind zichzelf zien, in taal en emoties?
- hoe gaat het kind om met uitdagingen?
- hoe kijkt het kind naar zichzelf en naar eigen prestaties?
Een onderzoek naar (hoog)begaafdheid is veel meer dan een intelligentie-onderzoek. Iris gaat dieper in op de eigenschappen die veel worden gezien bij kinderen met kenmerken van hoogbegaafdheid en die ook juist het (plezier in) leren kunnen belemmeren. Er wordt een breder beeld gevormd van de persoonlijkheidsontwikkeling van het kind: creatief denken, motivatie/betrokkenheid op taken, gevoeligheid, autonomie behoefte, hoge lat, perfectionisme, rechtvaardigheidsgevoel en kritische houding.
Expertise hoogbegaafdheid en ontwikkelingsuitdagingen
Een onderzoek naar (hoog-)begaafdheid vraagt specifieke vaardigheden en kennis van een onderzoeker. Iris is ECHA specialist hoogbegaafdheid en heeft jarenlange ervaring met hoogbegaafde kinderen. Als ouders ben je er daardoor van verzekerd dat de testuitslag samen met de belangrijke observaties een betrouwbaar beeld geeft van de capaciteiten van het kind. Iris heeft ook ruime ervaring met (vermoedelijk) 'dubbel- bijzondere kinderen' zoals kinderen met kenmerken van ADDH en ASS.
Meteen vanaf de binnenkomst wordt er veel aandacht besteed om ervoor te zorgen dat het kind zich op zijn of haar gemak voelt: een gesprekje, een spelletje om elkaar even te leren kennen voordat de test begint. Tijdens de test is Iris alert op signalen van faalangst, onderpresteren, ontwijken van uitdaging of perfectionisme en zal altijd op een zorgvuldige manier doorvragen.
Specialistische begeleiding
Wanneer uit het onderzoek blijkt dat er sprake is van hoogbegaafdheid, dan kan het helpen om er meer kennis van te hebben, beter te begrijpen wat dat kan betekenen voor het dagelijks leven. Zowel voor ouders als voor het kind, biedt Iris daarvoor specialistische begeleiding op maat. Individuele begeleiding van een kind wordt altijd gecombineerd met ouderbegeleiding.
Goed ontwikkelde executieve functies zijn een belangrijke voorspeller van schoolsucces, vaak nog belangrijker dan het intelligentieniveau. Hoogbegaafde kinderen hebben door hun ontwikkelingsvoorsprong en manier van denken en leren vaak te weinig kans gehad voor een goede ontwikkeling van deze regulatiefuncties, de hogere denkprocessen die nodig zijn om activiteiten te plannen en aan te sturen, zoals werkgeheugen en de impulsbeheersing. Tevens beleven hoogbegaafde kinderen de wereld heel intens, zijn hun emoties heel intens en kan inzicht in en leren reguleren van spanning helpen.
Hoogbegaafde kinderen ontwikkelen zich vaak asynchroon en in sprongen: de ontwikkelingsleeftijd kan sterk variëren en om goed tot leren te komen is aansluiting bij die ontwikkeling van belang en vooral de verwachtingen van de omgeving kunnen belastend zijn voor een kind. Een kind kan gaan denken ‘ik kan het toch niet, ik doe het toch nooit goed genoeg’, zich gaan aanpassen aan de omgeving of zich afzetten tegen leren en daardoor steeds meer onderpresteren of zelfs uitvallen in het onderwijs.
Door een hogere intelligentie en de andere manier van leren durven hoogbegaafde kinderen soms geen nieuwe dingen te doen, die zij niet in één keer kunnen omdat zij niet willen falen en het meteen perfect willen doen. Ook zijn er hoogbegaafde kinderen die creatief heel slim zijn, maar daardoor op school de reguliere manieren van leren maar niet kunnen begrijpen. Het is daarom van groot belang dat ook hoogbegaafde kinderen al van jongs af aan een goede begeleiding krijgen om een goede basis te leggen voor een leven lang leren.
De begeleiding van hoogbegaafde kinderen is altijd op maat, toegespitst op de specifieke hulpvraag en 'evidence based practice': er wordt naar het hele kind gekeken en het professioneel handelen is gebaseerd op actuele kennis uit de wetenschap. Iris maakt in begeleidingstrajecten gebruik van protocollen en psychologisch (test-)materiaal zoals genormeerde vragenlijsten om doelgericht te werken en voortgang te meten. Vaak is er sprake van een combinatie van begeleidingstechnieken en methodieken: psycho-educatie, strategietraining (met spel/smartgames), cognitieve gedragstraining, positieve psychologie en mindset training, beeldende technieken en executieve functietraining zoals aandacht, werkgeheugen en emotieregulatie bijv. met behulp van 'Beter bij de les'.
Iris werkt als bevoegd Kindertalentenfluisteraar
altijd talentgericht met als doel het vergroten van de eigen veerkracht van het kind. Daarbij is zij ook gespecialiseerd in hechting en trauma. Wanneer praten niet (meer) lukt of onvoldoende effect heeft, biedt Iris als gespecialiseerd ReAttach- therapeut
ook kortdurende behandeling, een effectieve breintraining met als doel het optimaliseren van stress- en emotieregulatie en het zelf controle krijgen en voelen in situaties en gebeurtenissen in het leven (locus of control). Ook ouders maken hierbij zelf kennis met de ReAttach therapie in een ouder sessie om zo hun kind goed te kunnen ondersteunen. Iris kijkt daarnaast ook naar de ontwikkeling van het kinderbrein en bewegen, reflexpatronen, stress en onbegrepen gedrag.
In bepaalde trajecten, is vergoeding vanuit de Jeugdwet mogelijk, vanuit de gemeente waar u woont. Deze begeleiding wordt 'ambulante jeugdhulp' genoemd en is vooral geïndiceerd op basis van het ECHA specialisme hoogbegaafdheid van Iris.